Als inrichtende macht, directeur met beheersbevoegdheden

Hoe de school openstellen voor de wijk? Een win-winsituatie voor de school en voor het maatschappelijk middenveld.

Wat is het belang als IM of directeur om de school open te stellen voor de wijk?

De openstelling van de school voor de wijk bevordert de toegang tot de infrastructuur (sportzaal, concertzaal, speelplaats, enzovoort) voor verenigingen en bewoners buiten de schooluren. Dit helpt het aanbod van gemeenschapsinfrastructuur in de stedelijke omgeving te vergroten, het versterkt de sociale cohesie en heeft een positief effect op de aantrekkelijkheid van de school.

De school neemt immers deel aan het leven in de wijk en wordt een essentiële speler.
In de lokalen die ter beschikking worden gesteld, kunnen activiteiten worden aangeboden aan leerlingen en jongeren uit de omgeving en wordt hun persoonlijke ontwikkeling ondersteund. Gezinnen en bewoners in de wijk kunnen ook meer betrokken raken.

Hoe de school openstellen voor de wijk, de bewoners ervan of derden?

Concreet moeten er verschillende stappen worden gezet om de school open te stellen voor externe gebruikers: 

1. Onderzoeken welke infrastructuur vanuit praktisch oogpunt, buiten de schooluren ter beschikking van het publiek kan worden gesteld (speelplaats, sportzaal, refter, enzovoort).
2. De toegang tot de betrokken infrastructuur analyseren: toegang vanuit de openbare ruimte of niet, met, indien nodig, de mogelijkheid van een gedeeltelijke afsluiting van ruimten om binnendringing te voorkomen.
3. Het project voor de openstelling definiëren, met vermelding van de behoeften en mogelijkheden met betrekking tot de ruimte die collectief zal worden, de wijze van gebruik van de infrastructuur buiten de schooluren, enzovoort.
4. Het voornemen om de school (of een deel ervan) open te stellen aan de buurt via verschillende kanalen kenbaar maken (website van de school, mond-tot-mondreclame, contacten met verenigingen/openbare besturen, particuliere instellingen/ouders van leerlingen, enzovoort).
5. Een overeenkomst sluiten met derden

Wat zijn de aandachtspunten op het gebied van toegangsvoorwaarden en verzekering?  

Wat de toegangsvoorwaarden en de verzekering betreft, moet aandacht worden besteed aan de volgende punten: 

1. Nauwkeurig te bepalen:

De voorwaarden voor toegang tot de school en de naleving van de veiligheidsnormen

De omvang van het aan de bewoner verleende recht, de duur, de beschrijving van het gebruik van de ruimten (uren, overdracht en beheer van sleutels, beperkingen van het gebruik)

De eventuele prijs en de betalingswijze

2. De bevoegdheid hebben om de school te binden en/of de nodige stappen ondernemen om deze bevoegdheid te krijgen

3. De verzekeringspolissen controleren door te kijken naar:

• Welke verzekeringen (brand/burgerlijke aansprakelijkheid) heeft de school al afgesloten?
  • De verzekeraar in kennis stellen van het nieuwe gebruik van de lokalen en de nieuwe gebruikers.
  • Controleren op uitsluitingen (wat niet door de verzekering wordt gedekt) en onverenigbaarheden met het beoogde gebruik.
  • Met de verzekeraar bespreken en nagaan of alle risico's voor het beoogde gebruik gedekt zijn.
• Moet de school een aanvullende verzekering afsluiten?
  • Dit hangt af van het project voor de openstelling en de contacten met de verzekeraar.
  • Dit kan worden vastgelegd met de bewoners van de school volgens de verzekeringen die zij zelf hebben afgesloten.
  • Dit kan leiden tot extra kosten die in het kader van het contract aan de gebruiker kunnen worden doorberekend.

4. Een overeenkomst sluiten met de bewoner

Welke overeenkomsten worden voorgesteld?

Er worden modelovereenkomsten voorgesteld.

Zij moeten worden ingevuld of gewijzigd afhankelijk van elke concrete situatie, in het kader van het gedeelde gebruik van de school (of een deel daarvan), met een vereniging of een particulier.

• Bruikleen: een overeenkomst waarbij een partij een plaats (of een deel ervan) voor een bepaalde tijd, lang of kort, aan een derde kosteloos ter beschikking stelt.
• Gebruikersovereenkomst: een praktische handleiding voor het gebruik van een ruimte (of een deel ervan), waarin vermeld staat wat wel en wat niet is toegestaan. Het moet kenbaar worden gemaakt aan degene voor wie het bestemd is.
• Uitwisseling van diensten: overeenkomst waarbij een partij een plaats (of een deel ervan) voor een bepaalde tijd, lang of kort, aan een derde ter beschikking stelt in ruil voor de verlening van diensten.
• Terbeschikkingstelling voor een beperkte tijd: overeenkomst waarbij een school een ruimte ter beschikking stelt aan een derde voor een zeer beperkte periode: enkele uren, een avond, een dag…
• Huurovereenkomst naar gemeen recht: overeenkomst waarbij een partij een plaats (of een deel ervan) voor een bepaalde tijd, lang of kort, ter beschikking stelt in ruil voor de betaling van een huur.