Rol van het cohesiebeleid in de planning van Europese metropolen

Hoe kan een evenwichtige en duurzame territoriale ontwikkeling op Europees niveau worden gewaarborgd? Hoe kan het Europese cohesiebeleid een toegevoegde waarde bieden voor de planning van steden en metropolen? En omgekeerd, hoe kunnen deze steden en metropolen beter bijdragen tot dit beleid? Aan het ESPON METRO-project, dat in het kader van EUROCITIES van start is gegaan, hebben negen Europese steden en metropolen deelgenomen om deze vragen te analyseren. De resultaten werden gepresenteerd tijdens een webinar in maart 2022.

Het METRO-project (The role of Cohesion Policy in the planning of METROpolitan Areas and Cities) ging van start in 2020.Het Brussels Gewest maakte deel uit van de negen steden en metropolen die deelnamen aan de studie. perspective.brussels vertegenwoordigde het Brussels Gewest en werkte het project mee uit. 

Doestelling: de meerwaarde bestuderen van het Europese cohesiebeleid voor een betere ruimtelijke ordening in Europese steden en metropolen. En tonen hoe een grotere betrokkenheid van Europese steden en metropolen bij de ontwikkeling en het beheer van het cohesiebeleid de doeltreffendheid ervan kan verbeteren. Tevens leverde het project een reeks aanbevelingen op om de territoriale en grootstedelijke dimensie van het toekomstige cohesiebeleid kracht bij te zetten

De resultaten van de studie en de aanbevelingen voor Brussel werden op 10 maart 2022 besproken tijdens een webinar waaraan een twintigtal ambtenaren en onderzoekers uit Brussel, Wallonië en Vlaanderen, actief op het gebied van ruimtelijke ordening en cohesiebeleid, deelnamen.

De deelnemers waren het erover eens dat het atypische geval Brussel toont dat een grootstedelijk bestuursproces op een pragmatische manier moet verlopen. Zo wordt een klimaat van vertrouwen tussen de actoren tot stand gebracht. Dat vertrouwen is absoluut noodzakelijk voor het samen opbouwen van een grootstedelijk bestuur. Elke entiteit moet zich daarin kunnen vinden en er voordeel uit kunnen halen, net als de andere partners. Een verstandige keuze zou daarom zijn om het metropoliseringsproces op een bottom-up manier door te voeren, namelijk door lokale projecten te identificeren en te financieren die op een hoger niveau een sneeuwbaleffect kunnen creëren.

Die kleine projecten of ‘quick-wins’ kunnen een dynamiek op grotere schaal op gang te brengen. Het cohesiebeleid kan die grootstedelijke projecten opstarten en ondersteunen, zoals het nu al doet voor sommige EFRO-projecten, zoals de transgewestelijke fietspaden.

De resultaten en de pan-Europese aanbevelingen werden op 22 juni 2022 tijdens een conferentie  in Turijn gepresenteerd. Nationale en internationale besluitvormers en deskundigen en experten op het vlak van grootstedelijk bestuur namen deel aan deze conferentie.

Voor meer informatie:

• het volledige rapport van de Brusselse case-study : https://www.espon.eu/metro
• het verslag van de Belgische workshop: https://esponbelgie.files.wordpress.com/2022/06/metro_results_brussels_nl.pdf