De school: openbaar of privaat domein? Overheidsopdrachten of niet?
Valt de school onder het openbaar of privaat domein?
Een schoolinstelling, ongeacht de eigendom ervan, behoort in principe niet tot het openbaar domein.
De openstelling van een school voor een onbepaald breed publiek (zoals de openstelling van een speelplaats voor het niet-schoolgaande publiek gedurende bepaalde perioden) impliceert in beginsel niet dat de instelling of een deel daarvan tot het openbaar domein behoort.
De schoolinstelling maakt deel uit van het privaat domein en blijft bestuurd door degenen met beheersbevoegdheden (directie en inrichtende macht) over de schoolinstelling.
Afhankelijk van de omvang van de geplande openstelling zullen de schoolinstellingen de nodige initiatieven moeten nemen bij de verschillende politie-, brandweer-, verzekeringsdiensten, enzovoort, zodat de private ruimte die opengesteld wordt voor het publiek, beveiligd kan worden. Zij zullen ook de regels voor het goede gebruik moeten vastleggen regels die voor alle gebruikers zichtbaar moeten zijn.
Is de openstelling van de school voor derden onderworpen aan de wet op de overheidsopdrachten?
Het project van de openstelling van scholen aan de wijk valt in principe niet onder de wetgeving inzake overheidsopdrachten, aangezien de scholen geen prijs of vergoeding zullen betalen voor de terbeschikkingstelling van hun lokalen en geen enkel risico zullen dragen met betrekking tot de activiteiten die in hun lokalen zullen worden georganiseerd.
Dit project voor openstelling kan echter wel worden beschouwd als een concessie voor diensten. In dat geval zal de wetgeving inzake concessieovereenkomsten erop van toepassing zijn.
Er zijn echter veel uitzonderingen op de toepassing van deze wetgeving, namelijk:
Opdrachten die gratis worden gegund (zonder financiële of andere tegenprestatie voor de aanbestedende overheid);
Huurcontracten onder bezwarende titel;
Alle andere soorten concessieovereenkomsten, beneden een bepaald bedrag, overeenkomstig de wet op de overheidsopdrachten.
In het licht van deze elementen zullen veel van de beoogde methoden voor de terbeschikkingstelling van lokalen waarschijnlijk worden uitgesloten van het toepassingsgebied van de wetgeving inzake concessieovereenkomsten.
Scholen/inrichtende machten die dat willen, kunnen natuurlijk in het belang van goed beheer aan de vereisten (en zelfs aan die van de wetgeving inzake overheidsopdrachten) voldoen, maar zij zijn daartoe niet verplicht.
Het is echter raadzaam om:
- Meer algemeen geval per geval juridisch advies in te winnen om te bepalen welke regeling van toepassing is en welke het meest geschikt is voor de situatie, aangezien elke overeenkomst zijn eigen specifieke kenmerken heeft.
- voor zover mogelijk en redelijk, de beginselen van transparantie, gelijkheid en non-discriminatie in acht te nemen bij de keuze van de ondernemer met wie zij zaken wensen te doen indien de openstelling van de ruimte ten behoeve van een ondernemer geschiedt.
- ervoor te zorgen dat de rechten en plichten van elke partij duidelijk in een schriftelijke overeenkomst worden vastgelegd.