Het RPA Zuid in eerste lezing goedgekeurd door de Brusselse Regering

De richtlijnen en ambities van het project voor de ontwikkeling (RPA) van de wijk van het Zuidstation werden in eerste lezing goedgekeurd door de Brusselse regering, op 6 mei 2021. Zo kan het nu aan een breed openbaar onderzoek worden onderworpen. De data hiervoor worden binnenkort aangekondigd.

De uitwerking van van het RPA steunt op het Richtschema Zuid uit 2016 en ging officieel van start op 8 mei 2018.

De hoofdlijnen van het ontwerp-RPA sluiten aan bij het territoriaal beleid zoals dat staat uitgetekend in het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO). Voor de Zuidwijk stelt het GPDO voor om de wijk opnieuw in evenwicht te brengen door de woonfunctie samen met de bijpassende voorzieningen te stimuleren en te bouwen rond het concept van “woonvriendelijk station”. Ook bepaalt het dat men bij de transformatie van deze pool gebruik dient te maken van de uitzonderlijke lokale, nationale en internationale bereikbaarheid van de wijk.

De grote lijnen luiden als volgt:

• een grootstedelijke openbare ruimte: het ontwerp van RPA voorziet in:
  • een ambitieuze herinrichting van de openbare ruimten rond het station. Er wordt een nieuwe doorlopende strook gecreëerd die loopt van noord naar zuid, van de Europaesplanade en het Grondwetplein tot aan het blok in de Tweestationsstraat via het Hortaplein en de Frankrijkstraat. Het park dat op het huizenblok van de tweestationsstraat gepland is, zal een hoofdrol vervullen in de herontwikkeling van de wijk die het vandaag aan voor het publiek toegankelijke groene ruimten ontbreekt, een tekort waaraan het RPA beoogt te verhelpen. Een balangrijk deel van de Frankrijkstraat wordt het Frankrijkplein, een nieuwe verkeersluwe centrale ruimte van de omvang van het Jourdanplein in Etterbeek.
  • binnen heel de perimeter worden de openbare ruimten (voorzien van wateroppervlakken) en de ruimten binnenin de huizenblokken maximaal vergroend om de problematiek van de hitte-eilanden tegen te gaan en voor bewoners een kwalitatief hoogstaande leefomgeving te creëren.
  • ook de openbare ruimten aan de rand van het RPA Zuid worden niet vergeten. Aan de hand van zijn stadsherwaarderings­programma’s programmeerde het Gewest reeds de herkwalificering en volledige heraanleg van de Poincarélaan tussen het Zuidstation en de Ninoofsepoort (SVC 5 Heyvaert-Poincaré).  En aan de kant van Sint-Gillis en Vorst komt er een fiets- en wandelpad met alvast een eerste deel tussen de Veeartsentunnel en het Wiels (SVC 4 Koningslaan). Ook de Wielsvijver en zijn omgeving worden heraangelegd als groene openbare ruimte en Speelpark.
• de intermodaliteit ten dienste van de gebruiksmogelijkheden: het project beoogt het collectief vervoer op te waarderen, de druk van het autoverkeer te verminderen, zoveel als mogelijk het transitverkeer uit de woonwijken weg te halen en tegelijk ruimte vrij te maken voor actieve vervoermiddelen. Het parkeren op de openbare weg verdwijnt deels en elders komt een systeem van deelparkeren om zo veel mogelijk ruimte vrij te houden.
• een woonvriendelijke stationsbuurt: huisvesting en voorzieningen zijn functies die het RPA beoogt uit te bouwen in de wijk, met 189.000 m² bijkomende woonoppervlakte en 44.000 m² nieuwe lokale en supralokale voorzieningen. De kantoorfunctie zou daarbij 12.500 m² verliezen.  Als eerste doelstelling van het project geldt dat een woonvriendelijke stationsbuurt tot ontwikkeling moet worden gebracht waar bewoners kunnen leven, werken en hun kinderen school kunnen lopen. Daarbij moet het in april 2021 opgestarte Stadsvernieuwingscontract nr. 7 'Rondom het Zuidstation' een belangrijke rol spelen in de uitvoering van het RPA en het ontluiken van voorzieningen waaraan de wijk vandaag en morgen behoefte heeft. De Brusselse regering besliste reeds om de geplande dichtheid voor het Kuifje-blok te verminderen.