Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO 2018)

Met de definitieve goedkeuring van het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) op 12 juli 2018 definieert de Brusselse regering haar territoriale visie met als horizon 2040.

Het plan heeft de ambitie om een passend antwoord te bieden op de uitdagingen en de doelstellingen die Brussel als stedelijk gebied kent. We denken hier bijvoorbeeld aan de bevolkingsgroei, de toegang tot huisvesting, de economische herstructurering en de toegang tot de arbeidsmarkt, de functionele en sociale diversiteit, de verschillende soorten mobiliteit of nog de milieukwesties.

Inhoud van het GPDO : 4 grote thema's en de slaagvoorwaarden van het GPDO

Het GPDO deelt de ruimtelijke ordening en de regionale projecten op in vier grote thema's:

1. Het grondgebied inzetten om het kader van de territoriale ontwikkeling vast te leggen en nieuwe wijken te creëren.
2. Het grondgebied inzetten voor de ontwikkeling van een aangename, duurzame en aantrekkelijke leefomgeving.
3. Het grondgebied inzetten voor de ontwikkeling van de stedelijke economie.
4. Het grondgebied inzetten om multimodale verplaatsingen te bevorderen.

De tekst wordt afgesloten met een deel over de slaagvoorwaarden van het GPDO.

1. Het grondgebied inzetten om het kader van de territoriale ontwikkeling vast te leggen en nieuwe wijken te creëren.

Via dit beleidsthema creëert de regering de voorwaarden om nieuwe Brusselaars harmonisch op te vangen en organiseert het de territoriale ontwikkeling om iedereen een woonst aan te kunnen bieden, aangepast aan zijn/haar specifieke levensweg. Het gewest zal zich in tal van centra ontwikkelen, die afgestemd zijn op de wijken, maar ook in 12 prioritaire ontwikkelingspolen waar het Gewest kwalitatieve nieuwe wijken zal creëren met een aanbod aan huisvesting, openbare voorzieningen, activiteiten en groene ruimtes. De finale versie van het GPDO richt zich op het principe van doordachte verdichting, met aandacht voor openbaar comfort en plaatselijke dienstverlening.

2. Het grondgebied inzetten voor de ontwikkeling van een aangename, duurzame en aantrekkelijke leefomgeving.

Via dit tweede thema wil de regering de levenskwaliteit in het Gewest in stand houden en verbeteren (door de ontwikkeling van aantrekkelijke publieke ruimtes, groene netwerken / waterlopen / biodiversiteit,....) en het grondgebied inzetten voor belangrijke sleutelthema's zoals de strijd tegen vervuiling (geluid, lucht, ...), tegen risico's (overstromingen) en tegen milieuschade (afval, energieverspilling, vernieling van het erfgoed, ...). In het GPDO zijn ook de principes van het lokale buurtleven gedefinieerd (met betrekking tot lokale identiteitskernen) en is het evenwicht tussen wijken of voorzieningen bepaald. In deze tweede pijler wordt er ook veel aandacht besteed aan de regionale ambities op het vlak van stadslandbouw, circulaire economie of veiligheid.

3. Het grondgebied inzetten voor de ontwikkeling van de stedelijke economie.

Voor het Gewest gaat het erom de krachten te bundelen en om een optimaal evenwicht te bereiken tussen het bedrijfsleven, de economische aantrekkelijkheid van het grondgebied en werkgelegenheid voor de Brusselaars. In dat opzicht houdt het GPDO rekening met de ontwikkeling van de maatregelen om de economische en territoriale activiteiten te stimuleren, zoals de OndernemingsGebieden in Stedelijke Omgeving, de economische ontwikkelingsassen, de beoogde investeringen of meer in het algemeen de opleidingen en de werkgelegenheid. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest herbevestigt naast haar internationale, dienstverlenende en toeristische specialisatie, haar industriële en productieve karakter en de compatibiliteit van een dergelijke economische structuur met een harmonieuze territoriale, ecologische en menselijke ontwikkeling.

4. Het grondgebied inzetten om multimodale verplaatsingen te bevorderen.

Het GPDO omvat de eerste laag van de gewestelijke visie rond multimodale mobiliteit. Deze zal verder uitgewerkt worden in een gewestelijk mobiliteitsplan dat het operationele aspect zal verduidelijken en uitwerken. De visie, voorgesteld in de definitieve versie van het GPDO vervolledigt, beschrijft en ordent de regionale ambities over dit cruciale aspect van de territoriale ontwikkeling. Thema vier gaat in op de grote doelstellingen volgens de behoeften inzake mobiliteit op lange afstand (op internationaal en nationaal vlak),  op grootstedelijk, gewestelijk en lokaal vlak. De regering herbevestigt haar wens om een grootstedelijke mobiliteit die efficiënt is en voordelen biedt voor iedereen. Het gewest wenst dat iedereen al hetgeen hij/zij dagelijks nodig heeft , kan vinden op vijf minuten van zijn/haar woning en promoot voor de overige verplaatsingen meer multimodale efficiënte mobiliteitsoplossingen. Dit vierde thema toont aldus het kader van de Brusselse mobiliteit waarin de corridors centraal staan: die lange verbindingsassen doorkruisen de stad en zullen ervoor zorgen dat we ons op termijn efficiënt kunnen verplaatsen. Op die assen, en meer algemeen in het gewest, zullen de actieve vervoerswijzen (wandelen, fietsen, ...) en het openbaar vervoer (MIVB-netwerk, de netwerken van verschillende grootstedelijke exploitanten, het spoornetwerk) nog meer aan belang winnen en prioritair worden. Het gebruik van de auto zal haar plaats vinden en zal van innovaties kunnen profiteren.

De slaagvoorwaarden van het GPDO

De tekst wordt afgesloten met een deel over de slaagvoorwaarden van het GPDO.
De doelstellingen voor de toekomst van het gewest kunnen enkel behaald worden in die mate dat er aan bepaalde voorwaarden voldaan wordt. Zo dient de band tussen de gemeentes en andere openbare instellingen en autoriteiten versterkt worden. Het Gewest beschouwt ook de smart city als een cruciale hefboom om haar doelstellingen te bereiken en zal de ontwikkeling ervan verder ondersteunen. Tot slot erkent het gewest in het GPDO dat de band tussen burger en Gewest versterkt moet worden en dan vooral op het vlak van regionale ontwikkeling.

Het uitvoeren van het GPDO

De publicatie van het GPDO is niet het eindstation van een denk- en werkproces over het gewestelijk grondgebied en over de behoeftes van de Brusselaar, maar is in feite de eerste fase: Perspective kreeg van de regering de taak om de actieve opvolging van het project van de GPDO te verzekeren, zowel op het vlak van evaluatie, de uitvoering via andere planningsinstrumenten als via de bekrachtiging van zijn rol als gewestelijke ervaringsdeskundige op het vlak van territoriale ontwikkeling. Deze opdracht kreeg de naam projecting.brussels.

Het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering met de goedkeuring van het GPDO is op 5 november 2018 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Het GPDO treedt twee weken na de publicatie in werking, dus op 20 november 2018.

Publicaties en nuttige documenten

Het document bestaat uit verschillende onderdelen:

• Het GPDO
• Een Overzicht van kaarten
• De grote kaarten die de visie en ambities van het Gewest op het grondgebied weergeven
  • 1. Ruimtelijke ruggengraat en visie voor Brussel
  • 2. Grote grondreserves
  • 3. Groen en blauw netwerk
  • 4. Openbare ruimte en stadsvernieuwing
  • 5. Economische ontwikkeling
  • 6. Structurerende mobiliteitsnetwerken
  • 7. Fietsnet
  • 8. het stadsproject
• Besluit van 12 juli 2018 (op 5 november 2018 in BS gepubliceerd )
  • Deel 1: Motiveringsbesluit
  • Deel 2: GPDO
  • Deel 3: Advies van de GOC
• Het GPDO wordt aangevuld met een 
  • Milieueffectenrapport en haar
  • Niet-technische samenvatting.